Κατηγορίες Λάχανου
Κάθε τέλος άνοιξης – αρχές καλοκαιριού, η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας λάχανου απασχολεί τους καλλιεργητές. Ποια κριτήρια καθορίζουν την ιδανική επιλογή; Αρκεί η απλή επιλογή ανάμεσα σε υβριδικές ποικιλίες; Ποια προσφέρει μεγαλύτερη παραγωγή; Ποια αντέχει στις συνθήκες του χωραφιού;
Ενώ αυτά αποτελούν σημαντικά κριτήρια, πριν την αγορά σποροφύτων λάχανου, είναι απαραίτητη η κατανόηση των διαφορετικών κατηγοριών (ειδών) και των αγορών στις οποίες απευθύνονται. Η επιλογή μπορεί να εστιάσει στις κύριες αγορές λάχανου ή σε εξειδικευμένες αγορές (niche markets), όπου ενδεχομένως τα περιθώρια κέρδους είναι υψηλότερα λόγω μειωμένου ανταγωνισμού. Ωστόσο, στις εξειδικευμένες αγορές, η υπερπροσφορά αποτελεί πιθανό κίνδυνο.
Οι Αγορές του Λάχανου
Η αγορά του λάχανου, όπως και κάθε τροφίμου, διαφοροποιείται με βάση τον τρόπο διάθεσης (σουπερμάρκετ, λαϊκή κ.λπ.) και την τελική χρήση του.
Στην Ελλάδα, η κύρια αγορά λάχανου είναι η φρέσκια αγορά, όπου το λάχανο καταναλώνεται ωμό σε σαλάτες ή χρησιμοποιείται για ντολμάδες και τυλίγματα. Διεθνώς, το λάχανο βρίσκει εφαρμογή κυρίως στη βιομηχανική ή οικιακή επεξεργασία, μέσω ζύμωσης ή επεξεργασίας με αλάτι και ξίδι για την παραγωγή ξινολάχανου (Sauerkraut) ή τουρσί.
Η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας εξαρτάται από την τελική χρήση. Για τη φρέσκια κατανάλωση, απαραίτητη είναι η επιλογή λάχανου με τρυφερά φύλλα. Αντίθετα, στην επεξεργασία, τα μαλακά φύλλα χάνουν την υφή τους, επηρεάζοντας αρνητικά το τελικό αποτέλεσμα. Για το λόγο αυτό, έχουν αναπτυχθεί υβριδικές ποικιλίες λάχανου με σκληρά φύλλα, τα οποία διατηρούν την υφή τους ακόμα και μετά την επεξεργασία.
Τύποι Λάχανου
Τα λάχανα μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε στις ακόλουθες κατηγορίες (είδη), αναλόγως με την μαγειρική τους χρήση και την αγορά στην οποία απευθύνονται.
1. Άσπρα λάχανα για φρέσκια αγορά
Είναι στρογγυλά ή πλακουτσωτά ή ακόμα στρογγυλά – μυτερά επάνω. Άλλα έχουν πιο χαλαρή κεφαλή και άλλα πιο πυκνή, όμως όλα έχουν πιο τρυφερά φύλλα. Κατάλληλα για φρέσκια σαλάτα, αλλά και για ντολμάδες ή και άλλα μαγειρευτά φαγητά ή σούπες όπως μπορστ.
Στο χωράφι, συνήθως έχουν αξιοπρεπή διατηρησιμότητα, κάποια, πάλι, όχι.
Προτάσεις: Vestri F1, Compass F1, Doranna F1, Pandion F1
2. Άσπρα λάχανα για επεξεργασία
Στρογγυλά ή πλακουτσωτά, με πυκνές κεφαλές. Τα φύλλα τους είναι πιο σκληρά, ώστε να διατηρούν την υφή τους μετά από επεξεργασία για ξινολάχανο ή τουρσί. Είναι μέτρια ως φρέσκια σαλάτα και δεν ενδείκνυνται.
Στο χωράφι, μερικές ποικιλίες έχουν εξαίρετη διατηρησιμότητα, μέχρι πολλούς μήνες.
Προτάσεις: Menzania F1, Kolia F1, Tobia F1, Grandslam F1
3. Κόκκινα λάχανα
Στρογγυλά ή όρθια οβάλ με πυκνές κεφαλές. Έχουν χρώμα σκούρο έντονο μπορντό, ας λέγονται κόκκινα. Είναι πιο σκληρά από τα λάχανα για την φρέσκια αγορά. Τρώγονται και σε φρέσκια σαλάτα αλλά και επεξεργασμένα ή μαγειρεμένα.
Συνήθως έχουν αξιοπρεπή διατηρησιμότητα στο χωράφι, αν και μπορεί να χρειασθεί να αφαιρεθούν τα εξωτερικά φύλλα κατά την συλλογή.
Πρόταση: Red Dynasty F1
4. Λάχανα τύπου Σαβοΐας
Τα λάχανα Σαβοΐας είναι στρογγυλά έως πλακουτσωτά με κύριο χαρακτηριστικό τα κατσαρά τους φύλλα. Τα εξωτερικά φύλλα είναι πιο σκούρα πράσινα και μαλακά, ενώ τα εσωτερικά άσπρα και πιο τραγανά. Γενικώς, η υφή τους θυμίζει πιο πολύ Κινέζικο λάχανο, παρά το κοινό λάχανο. Οι κεφαλές είναι λιγότερο πυκνές από το κοινό λάχανο. Χρησιμοποιούνται για σαλάτες και μαγείρεμα όπως σε ντολμάδες. Στο μαγείρεμα, τα φύλλα του δεν χάνουν την υφή τους.
Λίγο πιο ευαίσθητο στο χωράφι και γι αυτό πιο ακριβό από τα άλλα λάχανα.
Πρόταση: Sonho F1
5. Κινέζικο λάχανο
Δείχνει διαφορετικό από τα άλλα. Δεν είναι στρογγυλό, αλλά μακρουλό. Τα φύλλα του λίγο κατσαρά, κιτρινοπράσινα και μαλακά. Έχουν πιο γλυκιά και ήπια γεύση από τα άλλα λάχανα. Είναι πολύ καλό σε ωμές σαλάτες αλλά και μαγειρεμένο.
Στο χωράφι, θέλει προσοχή διότι το αγαπάνε όλα τα έντομα.
6. Λαχανάκια Βρυξελλών
Πάνω σε έναν βλαστό, δεκάδες μικρά λάχανα διατομής 2,5 – 3 εκ. Τα λαχανάκια Βρυξελλών έχουν πιπεράτη γεύση και τρώγονται ωμά, αλλά συνήθως μαγειρεμένα, ως συνοδευτικό εορταστικών φαγητών.
Η καλλιέργειά τους είναι ίδια με του λάχανου, αλλά η συλλογή διαφέρει. Συνήθως, με ένα μικρό μπαλτά ή τσεκούρι κόβουμε το φυτό από την ρίζα και αφαιρούμε τα φύλλα. Μετά, με τα δύο χέρια σπρώχνουμε τα λαχανάκια προς τα κάτω και αυτά ξεκολλάνε εύκολα από τον βλαστό. Μη δοκιμάσετε να τα αφαιρείτε ένα ένα από το φυτό στο χωράφι. Είναι πολλή εργασία.
Πρόταση: Jade Cross F1
7. Kale (κέιλ ή λαχανίδα)
Φυλλώδες κατσαρό λάχανο. Δεν σχηματίζει κεφαλή. Χρώμα σκούρο πράσινο ή γκριζοπράσινο. Συλλέγεται σαν ξεχωριστά φύλλα, με τους μίσους δεμένους σε ματσάκι. Τρώγεται ωμό, χυμοποιημένο, μαγειρεμένο, τηγανητό σε τσιπς και πολλούς άλλους τρόπους. Ιδανικό για σαλάτες και λάχανο γιαχνί.
Το κέιλ είναι από τα πιο υγιεινά τρόφιμα. 100 γραμμάρια καλύπτουν τις ημερήσιες ανάγκες μας σε βιταμίνη C. Περιέχει και βιταμίνες Ε και Κ και αντιοξειδωτικά.
Στο χωράφι είναι έτοιμο δυο μήνες μετά την μεταφύτευση. Συλλέγετε μεμονωμένα φύλλα, χωρίς να κόψετε την κορυφή, για να πάρετε περισσότερα χέρια παραγωγή.
Προτάσεις: Kapitan F1, Nero di Toscana
